Vernatting van de Veluwe

Bijeenkomst in de Witte Berken op zaterdag 12 oktober 2013.

Lezing van prof. dr.ir.Flip Witte
De grondwaterdaling op de Veluwe is te wijten aan een drietal oorzaken:

  1. Aanleg van de Flevopolder, aangezien de aanleg van de randmeren voor onvoldoende compensatie heeft gezorgd.
  2. Grondwateronttrekking
  3. Verdamping. Hierbij blijkt naaldbos meer water te onttrekken dan loofbos. Kaal zand en zwarte den verdampen het minst.

Mogelijke oplossingen liggen in: minder drinkwater onttrekken, Rijnwater infiltreren, stuifzand terugbrengen, naaldbos omzetten in loofbos, wachten op klimaatverandering.
Vegetatie zal zich aan droogte aanpassen.

ir. Jolijn van Engelenburg (omgevingsmanager Vitens)
Het streven is de veiligstelling van de waterwinning in Epe middels infiltratie.
Er is een ODDG (Overeenkomst duurzame drinkwatervoorziening Gelderland) .
De vergunning is voor onttrekking van 6 milj. m3 per jaar, er wordt ruim 4 milj. m3 onttrokken. Momenteel wordt 2,2 milj. m3 door infiltratie aangevuld. In de toekomst wil men infiltratie en onttrekking gelijktrekken: 6 milj. m3.
Invloed op de omgeving is bekeken, maar is slecht meetbaar. Er komen 2 innamepunten bij de Grift en de Klaarbeek. Vanaf het pompgebouw aan de Vossenbroekweg wordt via een leiding van 9 km lengte het te infiltreren water naar infiltratievijvers gebracht. Deze vijvers bij de Koekenbergweg worden uitgebreid van 1,5 naar 4,5 ha.
2013: eind augustus zijn de vergunningsprocedures afgerond.
2013/ 2014: aanleg van de uitbreiding na het broedseizoen, voor de winterslaap.
2015: uitbreiding infiltratie debiet.
Inlichtingen via vitens.nl/epe
Volgens de MER moet er monitoring plaatsvinden. Vraag: wil Vitens meewerken aan monitoring op perceelsniveau? Mevr. Van Engelenburg zegt toe dat Vitens metingen op perceelsniveau zal meenemen.
Aanvulling achteraf:

  1. In woongebied Wissel zijn nauwelijks/geen hoogte effecten te verwachten.
  2. Mevr. Van Engelenburg begrijpt/respecteert de zorgen die de inwoners van Wissel hebben.
  3. Het voorstel om op enkele plaatsen in privė tuinen peilbuizen te plaatsen wordt positief ontvangen.
  4. Mevr. Van Engelenburg wil de meetresultaten daarvan in haar statistieken opnemen zodat ze officieel zijn.
  5. Advies is om de buizen zo snel mogelijk te plaatsen. Hoe langer de periode waarin meting plaats vindt, hoe betrouwbaarder en beter interpreteerbaar. Indien er ter zijner tijd (2015 en later) sprake is van verhoging, nadat Vitens de infiltratie verhoogd heeft, zal Vitens meewerken aan onderzoek naar oorzakelijk verband. Bij verschillen van inzicht/ opvatting is er een commissie van deskundigen als beroepsinstantie.
  6. Peilbuizen worden op eigen kosten geplaatst. Inlichtingen: Fred van Gasteren.

Drs. Jan Aalbers (Waterschap Vallei en Veluwe)
Het Waterschap gaat niet over grondwater.
Wateronttrekking is groter in N-Z richting dan in O-W richting door de kleischotten in de bodem. Sinds 1985 is verdroging een nationaal probleem.
In de nieuwe EHS (Ecologische Hoofd Structuur) van 2012 zijn het Wisselse en Tongerense Veen opgenomen.
Ontwikkelingsopgave van natuur vanuit de herijkte EHS en Natura 2000 resulteert in afplaggen van delen van het Wisselse Veen en herinrichting van delen van landgoed Tongeren. Het Geldersch Landschap gaat in het Wisselse Veen afplaggen in diktes tussen de 20 en 30 cm, afhankelijk van de bodemgesteldheid, om zo optimale resultaten te kunnen behalen.
Er bestaat nog onenigheid tussen Waterschap en Geldersch Landschap over de af te voeren hoeveelheid water.

Na afloop van de lezingen hebben we een rondleiding gekregen over de afgeplagde gedeeltes van het Wisselse Veen. Er wordt heel zorgvuldig gewerkt om de juiste diepte te bereiken. Het was interessant om te zien hoe het “landje van Jonker”en de strook grond ernaast zich in een snel tempo positief ontwikkelen op het gebied van veengroei en het voorkomen van “rode lijst”planten. De K.N.N.V werd genoemd als pionier bij het veiligstellen van het zogenaamde “Landje van Jonker”.

vernatting van de Veluwe 12 oktober 2013 vernatting van de Veluwe kaart 12 oktober 2013